Departament Moselle - najludniejszy departament Francji (1 043 522), graniczący z Luksemburgiem i Niemcami. Tygiel ciągle gorący w sporach granicznych z Niemcami. Atrakcji turystycznych tutaj mało.
Kiedy wybuchła I wojna światowa, zarówno Mozelowie, jak i Alzatczycy zostali naturalnie wcieleni do wojsk niemieckich, z których większość odbyła już dwuletnią obowiązkową służbę wojskową. W latach 1914-1918, podczas gdy 18 000 Alzatczyków i Mozeli zaciągnęło się do armii francuskiej, 380 000 Alzatczyków i Lotaryńczyków, czyli ponad 95% poborowych, urodzonych jako Niemcy, walczyło po stronie Cesarstwa Niemieckiego do końca wojny. Aby uniknąć dezercji, większość z nich została wysłana na front rosyjski11. Ich groby są obecnie utrzymywane przez Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge. Tłumaczy to specyfikę pomników wojennych departamentu, na których często widnieje jedynie lapidarny napis "Naszym poległym", zamiast tradycyjnego "Zginęli za Francję".
W okresie międzywojennym Mozela pozostawała w traumie z powodu łez wojny i szkód ubocznych nacjonalizmu.
Intelektualiści znad Mozeli różnie zareagowali na przyłączenie Mozeli do Francji. Prawnik Robert Schuman był pojednawczy i szukał syntezy między poczuciem przynależności do narodu a wieloma specyfikami Alzacji i Mozeli. W szczególności był jednym z architektów prawa lokalnego Alzacji i Mozeli. Inni natomiast wkraczają na drogę profrancuskiego nacjonalizmu, rewanżysty i kardiarza. Inni weszli na antagonistyczną drogę proniemieckiego nacjonalizmu, równie mściwego i wojowniczego.
Podczas II wojny światowej, pomimo zawieszenia broni z 22 czerwca 1940 roku, Mozela została ponownie zaanektowana przez nazistowskie Niemcy w lipcu tego samego roku. Nie zjednoczyła się z Alzacją, którą spotkał ten sam los, ale została włączona do Gau Westmark, "Marchii Zachodniej", obejmującej również Saarę i Palatynat, ze stolicą Saarbrücken. Liczebność francuskojęzycznej populacji Mozeli, czyli po prostu frankofilów, skłoniła gauleitera Bürckela do masowych wysiedleń do Francji.
Straty materialne wojny w Mozeli były bardzo ciężkie. Od wiosny 1944 r. amerykańskie bombowce podążały falami nad Mozelą, powodując ogromne straty uboczne. Ludność cywilna mocno ucierpiała, ale straty materialne były jeszcze większenr 9. Zniszczenia były rozległe w dolinie Seille, między Dieuze i Metz, na północ od linii Forbach-Bitche. 23% gmin Mozeli zostało zniszczonych w ponad 50%, a 8% gmin w ponad 75%23. Tylko 9 listopada 1944 roku 1299 ciężkich bombowców B-17 i B-24 zrzuciło łącznie 3753 tony bomb, o wadze od 1000 do 2000 funtów, na umocnienia Moselstellung i punkty strategiczne znajdujące się w strefie walk 3Armii24. Ten katastrofalny balet powietrzny zakończył się nad Mozelą dopiero w marcu 1945 roku, kiedy departament został całkowicie wyzwolony.
Mozela (wymawiane /mo.zɛl/ Listen) to francuski departament w regionie Grand Est. Jest historycznie i kulturowo częścią regionu Lotaryngii. INSEE i La Poste przypisują mu kod 57.
Terytorium to zawdzięcza swoją nazwę rzece Mozeli, dopływowi Renu, która przecina ją w zachodniej części i zasila Metz, jej stolicę. Saara, największy dopływ Mozeli, ma swoje źródło we wschodniej części departamentu, nawadnia około połowy i daje nazwę sąsiedniemu państwu niemieckiemu. Położony w Nadrenii w Europie, departament Mozeli graniczy z Luksemburgiem i Niemcami, z którymi ma kilka powiązań w Wielkim Regionie. Jest to 23. najbardziej zaludniony departament we Francji w 2017 roku z 1 043 522 mieszkańcami, zwanymi Mosellans, którzy są rozproszeni w 725 gminach.
Jego stolicą jest najbardziej zaludniona gmina, Metz (120 874 mieszkańców w 2021 r.), najmniej zaludniona gmina to Molring (7 mieszkańców w 2021 r.).
Mozela to gęsto zaludniony departament, którego rozwój przemysłowy dał początek wielu średniej wielkości miastom. Oprócz Metzu, głównego miasta o bardzo długiej historii, którego aglomeracja rozciąga się coraz dalej wzdłuż Mozeli, inne duże aglomeracje to Thionville i Forbach, które swoje znaczenie zawdzięczają przemysłowi stalowemu i węglowemu. To również tłumaczy upadek tych miast od lat 70. wraz z deindustrializacją. Wydaje się, że Thionville odniosło sukces w przebudowie i odzyskało wzrost (miasto, dawna posiadłość Luksemburga, korzysta z bliskości Wielkiego Księstwa Luksemburga, głównego dostawcy miejsc pracy). Zachodnia część aglomeracji, jak również aglomeracja Forbach są nadal w fazie względnego zaniku.
Utworzony w 1790 r. z księstwa biskupiego Metzu i północno-wschodnich terytoriów prowincji Lotaryngii i Barunr 1, departament ten ma złożoną historię ze względu na różne zmiany jego granic w latach 1790-1833n 2, a następnie o dwóch przyłączeniach do Niemiecn 3. Pierwsza aneksja była przyczyną kolejnej zmiany na jej terytoriumn 4, jego obecne ograniczenia oraz szereg specyfiki społecznej, kulturowej i legislacyjnejnr 5 które nadal obowiązują w xxiwieku.
Najnowsza historia departamentu Mozeli jest ściśle związana z historią sąsiedniego regionu Alzacji, który ma wspólne dziedzictwo Drugiego Cesarstwa Niemieckiego (lokalne prawo Alzacji-Mozeli) i silne wpływy francusko-germańskie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Komentować każdy może, nigdy tego nie wymaże!