Udajmy się teraz do francuskich terytoriów zamorskich, godzi się przypomnieć o ich porządku administracyjno-prawnym. Opisywana niżej Gwadelupa, to departament zamorski na prawach regionu.
Owa konstrukcja stanowi, że kraina podlega bezpośrednio rządowi w Paryżu i jest zamorską częścią Francji kontynentalnej, a zatem również UE. Walutą rozliczeniową jest tutaj Euro, porządku pilnuje Gendarmerie, a nad całością czuwa Prefekt.
We włościach oceanicznych Francji mamy ponadto terytoria bardziej samorządne, oraz terytorium arktyczne. Rozpocznijmy od zrządzanych bezpośrednio z Paryża.
Departament zamorski (fr. département d'outre-mer, DOM) – nazwa francuskiego terytorium zależnego na prawach departamentu, wprowadzona w 1946 roku. Działają one na tych samych zasadach, co departamenty Francji metropolitalnej. Każdy z nich tworzy jednocześnie region administracyjny, składający się z jednego departamentu.
Departamenty zamorskie (départements d'outre-mer, DOM), z których każdy jest jednocześnie odrębnym regionem (régions d'outre-mer, ROM), stanowią integralną część Francji, wchodzącą w skład Unii Europejskiej.
Pozostałe obszary, czyli tzw. terytoria zamorskie (territoires d'outre-mer, TOM), choć stanowią część Francji, nie wchodzą w skład Unii Europejskiej. Do niedawna istniało sześć takich terytoriów, ale Polinezja Francuska, otrzymała status kraju zamorskiego (pays d'outre mer) a Nowa Kaledonia status sui generis według konstytucji. Z pozostałych czterech dwa posiadają status zwykły (Wallis i Futuna oraz Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne), a Saint-Pierre i Miquelon specjalny status wspólnot terytorialnych (collectivités territoriales). Ponadto Francja sprawuje kontrolę nad kilkoma wyspami na Oceanie Indyjskim i Spokojnym.
Departamenty zamorskie (regiony zamorskie)
Gujana Francuska
Gwadelupa
Martynika
Reunion
Majotta
Zbiorowości zamorskie
Polinezja Francuska
Saint-Barthélemy
Saint-Martin
Saint-Pierre i Miquelon
Wallis i Futuna
Wspólnotę Sui generis
Nowa Kaledonia
Terytorium zamorskie
Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne
Posiadłość państwa
Wyspa Clippertona
Francja ma również posiadłości w Ziemi Świętej, ale są to pojedyncze nieruchomości(kościoły, klasztory), które funkcjonują na prawach eksterytorialności placówek dyplomatycznych.
Gwadelupa - departament na prawach regionu, za sprawą swego karaibskiego położenia jest najdalszym skrawkiem UE.
Jeśli wycieczki i odpoczynek, to od stycznia do czerwca w porze suchej.
W drugiej połowie roku raczej odradzam, wyspy nękają wtedy deszcze i nieprzewidywalne zdarzenia pogodowe przechodzące nieraz w groźne huragany i cyklony.
Terytorium sejsmicznie aktywne i zagrożone również falami tsunami.
Zresztą całe Karaiby z oddali wydają się magicznie rajskim terytorium, ale tak naprawdę diabeł tkwi w szczegółach, a nieprzewidywalne zdarzenia sejsmiczne i pogodowe stanowią duże zagrożenie, szczególnie dla mniejszych wysp i wysepek tego rejonu świata.
Gwadelupa (fr. Guadeloupe) – departament zamorski Francji w Ameryce Środkowej, położony na kilku większych i kilkudziesięciu mniejszych wyspach w Małych Antylach m.in.:
Gwadelupa (części: Grande-Terre, Basse-Terre)
Marie-Galante
La Désirade
Les Saintes
Na Gwadelupie panuje klimat tropikalny, łagodzony przez wpływy morskie. Istnieją dwie pory roku: pora sucha zwana "Wielkim Postem", która trwa od stycznia do czerwca, oraz pora deszczowa zwana "zimowaniem", która trwa od lipca do grudnia.
Wyspa jest również podatna na przechodzenie huraganów, od maja do listopada, które tworzą się lokalnie w Indiach Zachodnich lub u wybrzeży Wysp Zielonego Przylądka w Afryce i dryfują we wschodnich pasatach.
Położona w bardzo eksponowanym regionie Gwadelupa i jej terytoria zależne muszą radzić sobie z wieloma cyklonami. Najbardziej śmiercionośnym huraganem, jaki uderzył w Gwadelupę, był huragan Pointe-à-Pitre z 1776 roku, który zabił co najmniej 6000 osób44.
16 września 1989 roku cyklon Hugo wyrządził poważne szkody na wyspach archipelagu i pozostawił głęboki ślad w pamięci mieszkańców archipelagu. W 1995 roku trzy cyklony (Iris, Luis i Marilyn) uderzyły w archipelag w ciągu niespełna trzech tygodni. Niektóre ze śmiercionośnych huraganów, które nawiedziły Gwadelupę, są następujące:
W XX wieku: 12 września 1928: huragan Okeechobee; 11 sierpnia 1956: Huragan Betsy; 22 sierpnia 1964: Huragan Cleo ; 27 września 1966: Huragan Inez ; 16-17 września 1989: Huragan Hugo ; 14-15 września 1995: Huragan Marilyn.
W XXI wieku: 6 września 2017 r.: Huragan Irma; Od 18 do 19 września 2017 r.: Huragan Maria.
Również terytorium Gwadelupy stoi w obliczu ryzyka tsunami, które może pochodzić z różnych miejsc na świecie:
1 listopada 1755 roku trzęsienie ziemi w Lizbonie wywołało tsunami, które rozprzestrzeniło się przez Atlantyk, zanim uderzyło w Gwadelupę 7 godzin później, generując falę o wysokości 4 metrów, która przetoczyła się nad miastem Sainte-Anne i spowodowała kilka ofiar51
W latach 2003, 2004 i 2006, po kilku erupcjach w Montserrat i trzęsieniu ziemi w Les Saintes, tsunami dotarło do wybrzeża Gwadelupy w mniej niż dziesięć minut52.
Wreszcie Soufriere, nazywany również "vyé madanm la" w kreolskim gwadelupskim, dosłownie "starsza pani" po francusku, jest aktywnym wulkanem znajdującym się na terenie gminy Saint-Claude, na południu wyspy Basse-Terre. Gmina Basse-Terre, stolica Gwadelupy, położona jest około dziesięciu kilometrów na południowy zachód. Jest to aktywny wulkan typu peleańskiego – wybuchowy z ognistymi chmurami – a zatem bardzo niebezpieczny, powstał niedawno (100 000 do 200 000 lat temu). Jego obecna aktywność jest naznaczona fumarolami, parami siarki i gorącymi źródłami w różnych punktach szczytu. Jest to jedyny, który działał na Gwadelupie przez ostatnie 10 000 lat. Ostatnia erupcja Soufrière (erupcja freatyczna) miała miejsce w 1976 roku i doprowadziła do ewakuacji południowej części Basse-Terre oraz prefektury, tj. 73 600 osób w ciągu trzech i pół miesiąca.
Rolnictwo (trzcina cukrowa, banan, melon, kawa)211, wanilia), niegdyś motor gospodarczy wyspy, przetrwał tylko dzięki dotacjom ze strony państwa i władz lokalnych.
Mapa turystyczna Gwadelupy.
A dwie największe uprawy na wyspie, trzcina cukrowa i banany, są w kryzysie. "Trzcina cukrowa to nasz przemysł stalowy", zwykli mawiać Gwadelupczycy i nie bez powodu te nieliczne gałęzie przemysłu należą głównie do sektora rolno-spożywczego (cukrownie, fabryki rumu, fabryki konserw). Jeśli chodzi o uprawy owoców i warzyw, nie są one w stanie pokryć potrzeb 400 000 mieszkańców. Każdego roku Gwadelupa musi importować ponad dziesięć tysięcy ton owoców i warzyw.
Według INSEE, w 2006 r. przemysł odpowiadał za 5,4% całkowitej wartości dodanej departamentu (w porównaniu z 6,5% w 1993 r.) i 6,9% miejsc pracy. Jego rozwój wynika częściowo z przepisów o zwolnieniach podatkowych. Gwadelupa posiada kilkanaście stref przemysłowych rozsianych po całym kraju. Działalność ta koncentruje się głównie w aglomeracji Pointe-de-France, na terenie Jarry (325 hektarów) w Baie-Mahault. Ta strefa działalności przemysłowej (jedna z trzech największych stref przemysłowych we Francji) odpowiada za 80% miejsc pracy utworzonych w ciągu ostatnich dziesięciu lat.
Turystyka jest jedynym sektorem gospodarki, który zachował pewną dynamikę, a dobre wyniki z 2007 r. potwierdzają korzystną tendencję w sytuacji gospodarczej tego sektora. Ruch pasażerski na lotnisku Pôle Caribbean (z wyłączeniem tranzytu) wzrósł o 6,2%, głównie ze względu na rozwój turystyki rejsowej, o 26,9% w ciągu roku; Wyłączając pasażerów rejsów wycieczkowych, liczba pasażerów przybywających na archipelag wzrosła o 3,6%. Na wzroście frekwencji skorzystała również branża hotelarska; Gwadelupa jest odwiedzana przez większość podróżnych z Francji kontynentalnej (92% przepływów), wyprzedzając tych z Włoch i Belgii
Z antkowego fotoalbumu.
Z ciekawostek, na Gwadelupie, a konkretniej w miejscowości Deshaies na wyspie Basse-Terre, kręcony jest mój ulubiony serial BBC, Śmierć pod palmami.
Dla fantazji scenariusza, twórczy umiejscowili akcję na nieistniejącej wyspie Saint Marie w nieistniejącej miejscowości Honoré.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Komentować każdy może, nigdy tego nie wymaże!